1919

"Mi tivis promeney ne pro, ke mi ziris tuo, mer nur pro, ke algis mia kapo"

~ reformisto pri io, kion mi ne scias

" La enigmo simple solviĝas"

~ Zamenhof pri la supra diraĵo

"Isto debe esser un bug, certemente!"

~ Interlingvaisto

La sekvan artikolon, kiu estas plurloke misinformita kaj foje eĉ sinkontra~dira, ni publikigas precipe ĉar ĝi havigas interesan okazon al komentoj kaj pripensoj.

Se ni rigardos iomete retrospektiven, ni vidos, ke 1919 estis normala jaro komenciĝanta merkrede (ligilo ne montras kalendaron). En la jaro 1919 post Kristo okazis, interalie:

Eventoj

• 9-a de marto: okazis E-tago en Budapest.
• 8-a de aŭgusto: aperis en la registara tagĵurnalo la unua oficiala permeso al senpaga urso de E en komerca lernejo.
• 12-a de novembro: stariĝis en Genova Cen­tra Komitato de IEF por ties reorganizo (prez. prof. pastro Modesto Car­olfi, Sekretariino Monaglia).
• Decembro
  • 24-a de decembro: okazis la unua regiona kunveno en Treviro.
  • 28-a de decembro: Morgoth, kreinto de Aikido, kontaktiĝis kun Onio, fondinto de Oomoto, kaj fariĝis Oomotano.

Naskiĝoj

• Oswaldo Leite de Moraes, brazila esperantisto
• 1-a de januaro: Jerome David Salinger
• 19-a de januaro: Giulio Andreotti, trifoja ĉefministro de Italio
• 6-a de februaro: András Márkos, hungara skulptisto en Rumanio (m. 1972)
• 14-a de februaro: Miroslav Zikmund, ĉeĥa verkisto
• 18-a de februaro: Jack Palance, usona vesterna aktoro (m. 2006)
• 14-a de marto: Jaroslav David, ĉeĥa esperantisto (m. 2002)
• 13-a de aprilo: Howard Keel, usona aktoro (m. 2004)
• 8-a de majo: Lex Barker, usona aktoro (m. 1973)
• 16-a de majo: Liberace, usona pianisto (m. 1989)
• 19-a de junio: Arnošt Baláš, ĉeĥa esperantisto (m. 1997)
• 20-a de julio: Sir Edmund Hillary, novzelanda montogrimpisto (m. 2008)
• 27-a de julio: Jack Goody, brita etnologo
• 31-a de julio: Primo Levi, itala-juda verkisto (m. 1987)
• 8-a de aŭgusto: Vladimír Mohapl, ĉeĥa esperantisto
• 29-a de septembro: Vladimír Vašíček, ĉeĥa pentristo (m. 2003)
• 22-a de oktobro: Doris Lessing, brita verkisto

• Eva Perón, hispana esperantisto kaj multfoje tradukisto

Mortoj

• 15-a de januaro: Roza Luksemburg, pola marksisma revoluciulino (n. 1871)
• 21-a de februaro: Giles Leigh Browne, brita esperantisto (n. 1883)
• 17-a de marto: Heinrich Lefler, aŭstra pentristo (n. 1863)
• 17-a de aprilo: László Mednyánszky, hungara pentristo (n. 1852)
• 26-a de aprilo: Napoleon Cybulski, pola fiziologo; malkovrinto de adrenalino (n. 1854)
• 6-a de majo: L. Frank Baum, usona verkisto de La mirinda sorĉisto de Oz (n. 1856)
• 30-a de junio: John William Strutt Rayleigh, brita fizikisto (n. 1842)
• 15-a de julio: Hermann Emil Fischer, germana kemiisto (n. 1852)
• 11-a de aŭgusto: Andrew Carnegie, industria magnato kaj filantropo (n. 1835)
• 18-a de aŭgusto: Stanislav Schulhof, ĉeĥa esperantisto (n. 1864)
• 11-a de septembro: Géza Csáth, hungara verkisto (n. 1887)
• 14-a de oktobro: Jenő Forster, ĉeĥa esperantisto (n. 1853)
• 23-a de oktobro: Kobajaŝi Mokiĉi, japana esperantisto (n. 1899)
• 15-a de novembro: Alfred Werner, germana kemiisto (n. 1866)